Stroną dydaktyczną zajmowała się Rada Pedagogiczna, na czele której stało Kierownictwo Duchowe i Naukowe złożone z siedmiu rabinów. Kandydaci na studia musieli wykazać się pamięciową znajomością 400 stron Talmudu. Dla najmłodszych kandydatów Uczelnia prowadziła kurs przygotowawczy (zwany Mechina). Studenci podzieleni byli na dwie grupy wiekowe: młodszą (14–17 lat) i starszą (powyżej 17 lat). Studia trwały cztery lata. Językiem wykładowym był hebrajski. Program obejmował wyłącznie treści religijne – studium Talmudu, jego kodyfikacji i komentarzy. Podstawą codziennej nauki było pamięciowe opanowanie tekstu bieżącej karty dziennej Talmudu (daf jomi) a następnie przestudiowanie odnoszących się do tego tekstu komentarzy uczonych z okresu średniowiecza i nowożytnego. Dzienny plan zajęć obejmował czas od godz. 5.30 do kolacji i podzielony był na naukę samodzielną i wspólne wykłady, z przerwami na trzy modlitwy, trzy posiłki i spacer w ogrodzie. Cztery razy w tygodniu rektor wygłaszał 3-godzinny wykład prezentujący metodę interpretacji kwestii talmudycznych. Pod koniec semestru każdy student egzaminowany był przez rektora z opanowanej wiedzy. Zdolniejsi studenci zdobywali dodatkową wiedzę umożliwiającą im pełnienie funkcji rabina.
W lutym 1934 r. pierwszych pięćdziesięciu absolwentów Jesziwy otrzymało dyplomy. Nie doczekał tej chwili Meir Szapiro, który zmarł nagle 27 października 1933 r. w wieku 46 lat. Jego następcą został lubelski cadyk Szlomo Ajger a po nim jeszcze czterech rabinów. Do 1935 r. w Jesziwie uczyło się jednocześnie od 150 do 250 studentów. Od 1936 r., w związku z powiększeniem liczby miejsc w internacie, liczba studentów wzrosła do około 350. W sumie, w całym 9-letnim okresie funkcjonowania Jesziwy studiowało tam ponad 600 osób.
Podczas II wojny światowej Niemcy przeznaczyli budynek Jesziwy na posterunek żandarmerii wojskowej a następnie na szpital wojskowy. Wyposażenie Uczelni rozgrabiono bądź zniszczono (w tym około 35 tys. woluminów książek i czasopism). Po wojnie posesję po Jesziwie przejęło państwo i przekazało nowopowstałemu Uniwersytetowi Marii Curie-Skłodowskiej. W 1950 r. budynek przejęła Akademia Medyczna. W 2003 r. (na mocy wydanej w 1997 r. Ustawy o stosunku państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP) posesja przekazana została Gminie Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. Od tego czasu obiekt jest sukcesywnie remontowany i służy społeczności żydowskiej nie tylko z Lublina.
Andrzej Trzciński
Podstawowa literatura:
H. Seidman, Szlakiem nauki talmudycznej. Wiedza judaistyczna a wyższa uczelnia talmudyczna w Lublinie, Warszawa 1934.
D. A. Mandelbaum, Jesziwat Chachmej Lublin. Ha-jesziwa u-mejaseda MHR’’M Szpira zc’’l, t. 1-2, Bne-Brak 1994.
K. Zieliński, N. Zielińska, Jeszywas Chachmej Lublin. Uczelnia Mędrców Lublina, Lublin 2003.
A. Trzciński, Yeshivat Chachmei Lublin, transl. Monika Adamczyk-Garbowska, Lublin [2006].