Umschlagplatz

 

Ulica Stawki w Warszawie jest miejscem wyjątkowym, świadkiem tragedii kilkuset tysięcy Żydów. To z tego miejsca, nie bez powodu nazwanego Umschlagplatz (niem. plac przeładunkowy) Żydzi z getta warszawskiego byli deportowani do obozu zagłady w Treblince. Aby upamiętnić to historyczne miejsce, w 1988 roku wzniesiono tu przypominający wagon kolejowy pomnik projektu Hanny Szmalenberg i Władysława Klamerusa w miejscu wejścia na Umschlagplatz. Nad wejściem do pomnika umieszczono czarny blok przypominający macewę. Na murze wyryto 448 żydowskich imion oraz napis:

„Tą drogą cierpienia i śmierci w latach 1940-1943 z utworzonego w Warszawie getta przeszło do hitlerowskich obozów zagłady ponad 300 tys. Żydów”.

W 2007 roku podjęto prace remontowe pomnika ze względu na bardzo zły stan techniczny muru spowodowany niską jakością materiałów pierwotnie użytych do wykonania pomnika. Odrestaurowanie muru, zakończone po 8 miesiącach, wyniosło ponad 500 tys. złotych.