piątek, 19 kwietnia

  • Synagoga
  • Dom gościnny
  • Warto zobaczyć
  • Kazimierz Dolny nad Wisłą
  • Kontakt

Kazimierz Dolny nad Wisłą

W czasie I wojny światowej przybyli do Kazimierza liczni uchodźcy żydowscy z różnych miast i wsi w Polsce. Miejscowa społeczność zaofiarowała im pomoc, lecz sytuacja gospodarcza była bardzo ciężka, co zmusiło gminę do szukania pomocy ze źródeł zewnętrznych. Pomimo pogorszenia się sytuacji gospodarczej, odnowiło się życie kulturalne, społeczne oraz działalność syjonistyczna. Początkowo okupacyjne władze austriackie zabroniły wszelkiej działalności społecznej, lecz już w roku 1916 zakazy zostały anulowane, a wznowiona działalność objęła wszystkie dziedziny życia żydowskiego. Zorganizowane zostały wówczas wybory do rady gminy, w których partie syjonistyczne zdobyły większość. W tym też okresie została założona w Kazimierzu biblioteka publiczna oraz oddział towarzystwa sportowego „Makabi", odbywały się również wykłady i wystawy. Niestety, rok 1916 zapisał się w historii także tragicznym wydarzeniem. Podczas przeprawy przez Wisłę, w drodze do pracy, zginęło 20 Żydów, ponieważ tratwa, którą płynęli, zatonęła.

Pod koniec wojny Żydzi ucierpieli zarówno od wycofujących się żołnierzy austriackich, jak i od tworzących się oddziałów żołnierzy polskich. Jedni i drudzy plądrowali żydowskie sklepy i napastowali na ulicach żydowskich przechodniów. Również chłopi z okolicznych wsi, którzy przyjeżdżali na targ, wspólnie z miejscowymi włamywali się do domów i sklepów należących do Żydów, grabiąc towar i mienie. Straty poniosła także synagoga; sprofanowanych zostało kilka zwojów Tory. W okresie przejściowym, do ustanowienia legalnych władz polskich, miejscowi milicjanci prowadzili przeszukania domów żydowskich, konfiskując dobytek, zaś powracający do Kazimierza Żydzi byli grabieni przez chłopów.

W okresie międzywojennym większość Żydów w Kazimierzu utrzymywała się z handlu i rzemiosła, skupiając w swoim ręku handel owocami, galanterią i odzieżą. Wielu z nich było domokrążcami, pośrednikami lub handlarzami drobiem. Do Żydów należała też większość sklepików spożywczych, odzieżowych i obuwniczych. Jeszcze inni byli właścicielami restauracji i hoteli w mieście, jak również pensjonatów, które zostały wybudowane w otaczających lasach. Jeśli zaś chodzi o rzemieślników, to większość z nich stanowili krawcy i szewcy. Zdarzali się także woźnice i przewoźnicy oraz posiadacze małych zakładów – fabryki słodyczy, dwóch młynów i browaru. Wśród Żydów byli też adwokaci, lekarze, dentysta i kilku nauczycieli.

W latach dwudziestych i trzydziestych, w porównaniu z latami przedwojennymi, nastąpiło wyraźne pogorszenie sytuacji gospodarczej Żydów. W Kazimierzu, podobnie jak w pozostałych miastach Polski, nasilał się antysemityzm, Żydzi byli rugowani z ich źródeł utrzymania. W roku 1925 przeniesiono targ na obrzeża miasta, gdzie znajdowały się nieliczne tylko sklepy żydowskie. Konkurencja gospodarcza i wkraczanie Polaków do nowych dziedzin gospodarki, w szczególności do handlu, zrodziły agresywną propagandę antyżydowską na polu ekonomicznym. W odpowiedzi na nią handlarze i rzemieślnicy żydowscy organizowali się w zrzeszeniach zawodowych i zakładali „Kasy dobroczynności", które udzielały nieoprocentowanych pożyczek potrzebującym. Podobną rolę wziął na siebie również Bank Spółdzielczy, założony w Kazimierzu w 1928 roku z pomocą Jointu. Gmina ze swojej strony kontynuowała tradycyjną działalność pomocową i wzięła na siebie opiekę nad żydowskimi żołnierzami, którzy służyli w miejscowym garnizonie.

»  ZOBACZ FILM

Zapraszamy na pyszną kawę do Kawiarni „U Esterki"

W nowo otwartej kawiarence mamy w stałej sprzedaży wyśmienitą kawę, herbatę i ciasto

godziny otwarcia:
codziennie: 10.00-18.00

Zapraszamy na wystawę fotografii Benedykta Dorysa „Żydowski Kazimierz"

„Ten cykl zawiera wszystko, co trzeba, aby świat, którego już nie ma, ożył. Zapach, klimat, temperatura, ludzie – wszystko autentyczne”

godziny otwarcia:
codziennie: 10.00-18.00

Zapraszamy do sklepiku Judaika z pamiątkami żydowskimi

Beitenu to nie tylko Dom Gościnny. To także księgarnia, sklepik z drobiazgami, pocztówkami, obrazami, zdjęciami.

godziny otwarcia:
codziennie: 10.00-18.00

2010 Wszystkie prawa zastrzeżone.
Projekt graficzny: Honorata Karapuda \ Wykonanie strony: Salon Stron

Rezerwację obsługuje system : HOTRES.pl